Wskaźnik Barometru Rynku Consumer Finance, opracowywany na podstawie cyklicznych badań „Sytuacja na rynku consumer finance”, prowadzonych przez Konferencję Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce oraz Instytut Rozwoju Gospodarczego SGH, wyniósł w IV kwartale 2017 roku 56,0 i wzrósł względem poprzedniego badania o 0,5 p.p.
Autorzy badania, uwzględniając wskazania barometru i konfrontując je z sytuacją na rynku kredytów, prognozują, że rynek kredytu konsumenckiego w nadchodzących miesiącach będzie rósł, a tempo tego wzrostu powinno nieznacznie przyspieszyć względem obecnie obserwowanego poziomu.
Choć wskaźnik barometru od trzech lat utrzymuje się powyżej poziomu 50 punktów1, to dynamika zadłużenia konsumpcyjnego gospodarstw domowych w ostatnich miesiącach zaczęła spowalniać. Zadłużenie gospodarstw domowych na cele konsumpcyjne wzrosło we wrześniu o 5,3%, podczas gdy jeszcze sześć miesięcy temu obserwowane wzrosty wynosiły ponad 7%.
– Wartość Barometru na poziomie 56 pkt. wskazuje, że istnieje potencjał dla przyspieszenia wzrostu zadłużenia konsumpcyjnego gospodarstw domowych w najbliższych miesiącach. Barometr jest bowiem tak skalibrowany, że 56 pkt. oznacza spodziewaną dynamikę na zadłużenia gospodarstw domowych na poziomie 6% w najbliższych 12 miesiącach – wyjaśnia dr Sławomir Dudek z Instytutu Rozwoju Gospodarczego SGH.
Podstawą konstrukcji Barometru Rynku Consumer Finance jest sytuacja w czterech obszarach oddziałujących na rynek kredytów i pożyczek konsumenckich. Obszary te uwzględniają wpływ czynników demograficznych na rynek, popyt na zakupy dóbr trwałych i skłonność do ich finansowania z kredytu, niepewność związaną z sytuacją finansową oraz wykluczenie z rynku kredytowego.
Oddziaływanie czynników demograficznych od 2007 roku systematycznie przekłada się na pogorszenie wskazań Barometru. Również w bieżącym kwartale działało w kierunku obniżenia jego wartości.
W bieżącym kwartale odnotowano poprawę sytuacji w obszarze wykluczenia z rynku kredytowego. O ile w poprzednim badaniu, szacowany udział gospodarstw domowych wykluczonych z rynku wzrósł z 18% do 19,3%, to obecnie powrócił on do poziomu obserwowanego przed rokiem i wynosi 18,1%. Jest to wartość bardzo niska w kontekście historycznym. Średni poziom wykluczenia za ostatnie 10 lat wynosi bowiem prawie 20%.
Tendencje w pozostałych dwóch obszarach wchodzących w skład Barometru są jednak niejednoznaczne. Po obserwowanym pogorszeniu w poprzednim kwartale, w bieżącym badaniu odnotowano poprawę sytuacji w obszarze prognozy sytuacji finansowej gospodarstwa domowego i całej gospodarki. Sytuacja w tych obszarach jest najlepsza od 1997 roku oraz znacząco lepsza niż w okresie przed wybuchem kryzysu finansowego (2007 r.). W najnowszym badaniu odnotowano natomiast pogorszenie sytuacji w obszarze popytu na dobra trwałe i skłonności do finansowania ich zakupów ze środków obcych.
– Będzie to dodatkowe wyzwanie dla banków i instytucji pożyczkowych, a zarazem czynnik wpływający na polski rynek consumer finance. W efekcie rosnącej konkurencji pomiędzy kredytodawcami, może powiększyć się bowiem korzystna dla klientów presja w kierunku obniżania cen dla kredytobiorców o lepszym profilu ryzyka – podsumował Andrzej Roter, Prezes Zarządu KPF.