Obciążenia, zwłaszcza drobnych przedsiębiorców, comiesięcznymi składkami na ubezpieczenia społeczne, rentowe, zdrowotne i pozostałe, przekraczającymi od dawna kwotę 1000 zł nie znajdują żadnego racjonalnego uzasadnienia o czym wiedzą wszyscy, za wyjątkiem tych, którzy do poszukiwania racjonalnych rozwiązań są zobowiązani.
Nic więc dziwnego, że od wielu lat pomysły na tzw. optymalizację ZUS (czyt. unikanie konieczności płacenia składek lub obniżenie ich wysokości) sprzedają się wyśmienicie. Jednak pod pojęciem „optymalizacji” kryje się w zdecydowanej większości przypadków rozwiązanie polegające na poddaniu się oskładkowaniu w innym państwie UE. Niestety, tego typu przedsięwzięcie wymaga najczęściej skorzystania z odpłatnych usług podmiotu specjalizującego się we wdrażaniu takich rozwiązań oraz ponoszenia dodatkowych kosztów ubocznych, co często prowadzi do prostego wniosku, że korzyści z tego tytułu będą znikome.
Tymczasem w zasięgu ręki jest proste i rzadko reklamowane rozwiązanie, które przedsiębiorcom z trudem wiążącym koniec z końcem i o zachwianej wierze w przyszłą emeryturę z państwowego garnuszka i publiczną służbę zdrowia wydaje się godne polecenia. Wystarczy, że przedsiębiorca zdecyduje się prowadzić interesy w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (byle nie jednoosobowej). Gdy bowiem spółka z ograniczoną odpowiedzialnością ma co najmniej dwóch wspólników, nie istnieje konieczność odprowadzania przez nich z tego tytułu jakichkolwiek składek do ZUS. Liczebność zarządu nie ma w tym przypadku żadnego znaczenia (zarząd może być jednoosobowy). Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych o wspólnikach takich spółek nic nie wspomina. Z tego też powodu, uczestnictwo w spółce kilkuosobowej nie stanowi tytułu do objęcia obowiązkowymi ubezpieczeniami społecznymi.
Rejestracji spółki z ograniczoną odpowiedzialnością można dokonać w ciągu 24 godzin dzięki procedurze S24 (rejestracja przez internet). Koszt rejestracji wynosi ok. 623 zł. Minimalny wymagany kapitał zakładowy wynosi 5000 zł i w przypadku rejestracji spółki przez internet, wkłady na pokrycie kapitału zakładowego muszą być wniesione w pieniądzu.
Rozwiązanie z wykorzystaniem konstrukcji spółki z o.o. do optymalizacji ZUS w powszechnym mniemaniu wydaje się kosztowne, z racji konieczności prowadzenia pełnej księgowości oraz podwójnego opodatkowania (CIT od dochodu spółki i PIT od dochodów wspólników / członków zarządu). Jednak koszty księgowości (przy działalności o niewielkich rozmiarach) wcale nie muszą być dużo wyższe niż przy działalności osoby fizycznej. Wiele biur rachunkowych podejmuje się prowadzenia ksiąg rachunkowych za 200-300 zł miesięcznie natomiast problem podwójnego opodatkowania jest tylko teoretyczny. Spółka wymaga jednak od swoich właścicieli dyscypliny finansowej. Trzeba mieć świadomość, że pieniądze spółki stają się pieniędzmi wspólników dopiero wówczas, gdy zostaną im przez spółkę wypłacone na odpowiedniej podstawie prawnej. W spółce nie ma więc miejsca na nieuzasadnione interesem spółki wydatki.
Wspólnik spółki z ograniczoną odpowiedzialnością nie musi być zatrudniony w spółce w ramach umowy podlegającej oskładkowaniu (umowa o pracę, zlecenie). Najczęściej wybieranym rozwiązaniem jest pobieranie przez wspólnika wynagrodzenia za sprawowanie w spółce funkcji członka zarządu. Członek zarządu spółki kapitałowej, otrzymujący wynagrodzenie za pełnienie funkcji wyłącznie na podstawie samego stosunku organizacyjnego nie jest zobowiązany do opłacania z tego tytułu (podobnie jak spółka) składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne, gdyż takiego tytułu nie wymienia art. 6 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Wynagrodzenie jest jednak opodatkowane PIT. Należy jednak podkreślić, że stanowi ono zarazem koszt spółki, co w większości przypadków pozwala rozwiązać problem podwójnego opodatkowania.
Według różnych wyliczeń, skorzystanie z konstrukcji spółki kapitałowej w celach optymalizacyjnych pozwala „zaoszczędzić” od 6 do 10 tysięcy złotych rocznie na składkach ZUS. Natomiast korzyści wynikające z optymalizacji z wykorzystaniem „elementu transgranicznego” są nawet o połowę niższe a dodatkowo z zainteresowaniem przyglądają się im urzędnicy. Z tego też względu, wykorzystanie sprawdzonego na rodzimym gruncie rozwiązania powinno być częściej rozważane przez wszystkich tych, którzy nie mają zamiaru pozbywać się ciężko zarobionych pieniędzy w zamian za obietnicę przyszłej, marnej i niekoniecznie pewnej emerytury.
Autor: Przemysław Jamróz