Kredyt kupiecki, zwany również handlowym, jest często stosowaną formą rozliczeń pomiędzy przedsiębiorcami. Ta forma rozliczeń pozwala na szybszą sprzedaż towarów i usług, ale niesie ze sobą również różnego rodzaju ryzyko.
Kredyt kupiecki jest udzielany przez sprzedawcę lub usługodawcę i ma postać odroczonego terminu płatności. Przed podjęciem decyzji o udzieleniu kredytu kupieckiego, przedsiębiorca powinien starannie przeanalizować ryzyko oraz korzyści obu stron umowy. Pochopne udzielenie kredytu może doprowadzić bowiem do utraty płynności finansowej, a w skrajnych przypadkach nawet do upadłości. Analizy przed udzieleniem kredytu powinny dotyczyć weryfikacji potencjalnego klienta, określenia limitu kredytu, terminu płatności i ewentualnych rabatów za natychmiastową lub wcześniejszą zapłatę, a także formy zabezpieczenia. Wszelkie warunki kredytu powinny zostać uwzględnione w umowie zawartej między kontrahentami lub w osobnym dokumencie określającym warunki kredytu kupieckiego.
Wstępna ocena zdolności kredytowej
Mimo że przedsiębiorcy udzielający kredytów kupieckich nie są instytucjami finansowymi, warto, aby przeprowadzali wstępną ocenę zdolności kredytowej swoich kontrahentów. Nie należy również zapominać o zgromadzeniu podstawowych dokumentów dotyczących kontrahenta, takich jak aktualny odpis z KRS, zaświadczenie z ewidencji działalności gospodarczej. Dodatkowo warto również przeanalizować dane finansowe o kontrahencie umieszczane w Monitorze Polskim B, skorzystać z usług biura informacji gospodarczej lub zobowiązać kontrahenta do przedstawienia dokumentów finansowych potwierdzających jego wiarygodność.
Zasada ograniczonego zaufania
W stosunku do nowych klientów warto zastosować zasadę ograniczonego zaufania. Najczęściej polega to na tym, że sprzedawca żąda przedpłaty, oferowany limit kredytu jest stosunkowo niski, a terminy płatności krótkie. Dopiero gdy współpraca jest kontynuowana z pozytywnym skutkiem, limit jest zwiększany, a terminy płatności wydłużane. Podstawową zaletą kredytu kupieckiego jest stosunkowo niski koszt oraz jego dostępność. Często wydaje się, że kredyt kupiecki to darmowe źródło finansowania. Nie jest to jednak prawda, brak informacji o naliczaniu odsetek nie oznacza, że ich nie ma. Co do zasady, koszt kredytu kupieckiego ukryty jest w cenach sprzedaży. Dlatego warto zawsze dokładnie przeanalizować, czy lepszym rozwiązaniem nie będzie jednak kredyt bankowy, zwłaszcza, jeżeli upust za zapłatę we wcześniejszym terminie oferowany przez kontrahenta jest korzystny.
W przypadku opóźnień
Istotne z punktu widzenia przedsiębiorcy udzielającego kredytu kupieckiego wydaje się określenie zasad postępowania w przypadku wystąpienia opóźnień w dokonywaniu zapłaty. Procedura ta powinna wskazywać w jakim momencie należy przekazać sprawę do windykacji oraz kiedy podjąć decyzję o wstrzymaniu sprzedaży kontrahentowi, który opóźnia się z płatnością. Jeżeli opóźnienia kontrahenta są częste i długotrwałe niezbędne będzie wystąpienie na drogę postępowania sądowego.
Należy pamiętać o tym, że zbyt pochopne decyzje, zarówno o udzieleniu, jak i o skorzystaniu z kredytu kupieckiego mogą zagrażać sytuacji finansowej przedsiębiorcy. Obrót gospodarczy wymusza posługiwanie się kredytem kupieckim, należy to jednak robić z zachowaniem daleko posuniętej ostrożności i staranności.
Autor Agnieszka Rygielska
Autorka jest radcą prawnym Chałas i Wspólnicy Kancelaria Prawna, oddział w Toruniu
