Nowa Ustawa o BIG – co warto wiedzieć, aby odzyskać dług?

Od 14 czerwca 2010 roku obowiązuje nowa ustawa o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych (Ustawa o BIG). Zgodnie z nowymi zapisami już nie tylko przedsiębiorcy i instytucje publiczne mogą przekazywać dane o dłużnikach do BIG InfoMonitor.

Teraz również każda osoba fizyczna (konsument) posiadająca sądowy tytuł wykonawczy może przekazać informacje o niesolidnym dłużniku do Rejestru Dłużników w BIG InfoMonitor. - Nowa ustawa wpłynie na uszczelnienie systemu wymiany informacji gospodarczych. Dzięki niej będzie można efektywniej egzekwować należności, mobilizować dłużników do regulowania zobowiązań na czas oraz dokonywać trafniejszej oceny rzetelności płatniczej kontrahentów - twierdzi Prezes BIG InfoMonitor, Mariusz Hildebrand. Warto zaznaczyć, że najważniejsza zmiana dotyczy konsumentów, którzy po raz pierwszy mogą wpisywać do BIG InfoMonitor swoich dłużników - także duże firmy - dodaje Mariusz Hildebrand.

Nowa ustawa o BIG wprowadza znaczące zmiany w obrocie informacją gospodarczą. Z nowych przepisów skorzystają zarówno przedsiębiorcy, jednostki samorządu terytorialnego, banki jak i zwykli konsumenci, którzy dotychczas byli jedynie „biernym ogniwem” w procesie wymiany informacji gospodarczych. Tytułem przykładu, do czasu wejścia w życie nowej ustawy o BIG, do przekazywania informacji gospodarczych o zobowiązaniach konsumentów uprawnione były wyłącznie ściśle określone kategorie przedsiębiorców. Nowa ustawa o BIG, poprzez rezygnację z enumeratywnego wskazywania wierzycieli uprawnionych do współpracy z BIG, stwarza natomiast podstawę prawną dla przekazywania informacji gospodarczych o zaległych zobowiązaniach przez niemalże wszystkich wierzycieli. Pozwala to na włączenie do systemu wymiany informacji gospodarczych również wierzycieli wtórnych, czyli przez firmy windykacyjne, faktoringowe oraz fundusze sekurytyzacyjne.

Nowa ustawa o BIG usuwa również istniejące dotychczas regulacje dotyczące ścisłego określenia katalogu tytułów prawnych uprawniających do przekazywania informacji gospodarczych do biur, co oznacza przede wszystkim zniesienie dotychczasowego ograniczonego katalogu zobowiązań, w odniesieniu do których do BIG można było przekazywać informacje gospodarcze o zadłużeniu konsumentów. Dotychczas obowiązująca ustawa ograniczała możliwość przekazywania informacji gospodarczych tylko do zobowiązań z tytułu umowy o kredyt konsumencki lub umowy o przewóz osoby w regularnej komunikacji publicznej. Natomiast poprzez likwidację tego zupełnie nieracjonalnego ograniczenia, nowa ustawa o BIG otwiera większe możliwości przed wieloma wierzycielami, których wierzytelności w stosunku do konsumentów nie można było dotąd zakwalifikować jako kredytu konsumenckiego.

Niezależnie od powyższego, warto również zwrócić uwagę, iż od dnia 14 czerwca br. do BIG InfoMonitor mogą być przekazywane informacje gospodarcze dotyczące niespłaconych zobowiązań potwierdzonych sądowym tytułem wykonawczym. Bez znaczenia w tym przypadku pozostaje wysokość zadłużenia oraz czas zalegania z płatnościami. Wierzyciel, niezależnie czy jest przedsiębiorcą, jednostką samorządu terytorialnego czy też konsumentem, może dopisać dłużnika do bazy BIG jeśli dysponuje sądowym tytułem wykonawczym, czyli ugodą zawartą przed sądem lub prawomocnym wyrokiem sądu stwierdzającym istnienie i zakres roszczenia wierzyciela i odpowiadającego mu obowiązku dłużnika, opatrzonym przez sąd klauzulą wykonalności.

Ponadto po wejściu w życie nowych regulacji możliwa będzie również wymiana danych pomiędzy polskimi BIG-ami a instytucjami europejskimi dysponującymi danymi o zadłużeniu. Instytucje to muszą mieć siedziby na terenie państw członkowskich Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej lub państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA).

Uprawnienia konsumentów w BIG - jakie zobowiązania mogą przekazać do Rejestru Dłużników BIG InfoMonitor?

Osoby fizyczne mogą przekazać do BIG informacje o zaległym zobowiązaniu pieniężnym stwierdzonym tytułem wykonawczym. Taki tytuł może m.in. orzekać, że danej osobie należą się alimenty, może również świadczyć o zadłużeniu z tytułu niewypłaconego przez pracodawcę wynagrodzenia, nieoddaniu przez znajomego pożyczonych pieniędzy, może być również potwierdzeniem niewłaściwie wykonanej usługi np. przez biuro turystyczne.

- Od 14 czerwca każdy dorosły Polak może wpisać dłużnika do BIG InfoMonitor i w ten sposób utrudnić swoim niesolidnym płatnikom m.in. dostęp do kredytów, zakupu Internetu, telefonów komórkowych na abonament i nawiązania nowych relacji biznesowych. Wpisanie dłużnika do Rejestru BIG zwiększa szanse konsumenta na odzyskanie należności, ponieważ tylko całkowita spłata zobowiązania powoduje usunięcie danych niesolidnego płatnika z bazy - komentuje Mariusz Hildebrand, Prezes BIG InfoMonitor.

Aby przekazać dane dłużnika do Rejestru Dłużników BIG InfoMonitor należy pobrać ze strony www.big.pl wezwanie do zapłaty i wysłać je do dłużnika listem poleconym lub doręczyć je do rąk własnych dłużnika na 14 dni przed przekazaniem informacji do BIG (wzór dokumentu można znaleźć na końcu artykułu). Podkreślić należy, że wysłanie wezwania do zapłaty już w 45% przypadków skłania nieuczciwych płatników do oddania długu. Jeżeli jednak dłużnik nie spłaci swoich zobowiązań po otrzymaniu wezwania do zapłaty jego dane zostaną umieszczone w Rejestrze Dłużników BIG InfoMonitor i mogą pozostać tam nawet przez 10 lat.

Uprawnienia przedsiębiorców w BIG - jakie zobowiązania mogą przekazać do Rejestru Dłużników BIG InfoMonitor?

- Przedsiębiorcy mogą przekazywać dane dłużników do BIG, zarówno jeśli dysponują sądowym tytułem wykonawczym, jak również w przypadku, gdy ich wierzytelność wynika np. z zawartej z dłużnikiem umowy związanej z wykonywaną działalnością gospodarczą - komentuje Wiceprezes BIG InfoMonitor, Marcin Ledworowski.

Poprzednia ustawa dość rygorystycznie określiła katalog podmiotów uprawnionych do przekazywania do BIG informacji o dłużnikach będących konsumentami. Tytułem przykładu, informacje gospodarcze o zadłużeniu konsumentów mogły być przekazywane do BIG jedynie przez wskazane w obowiązującej dotychczas ustawie kategorie przedsiębiorców, np. banki, firmy leasingowe, pożyczkowe, telekomunikacyjne. Tego rodzaju ograniczenia zostały wyeliminowane w nowej Ustawie o BIG.

Aby w BIG znalazły się dane o zadłużeniu firmy, zaległość musi opiewać na kwotę minimum 500 zł, natomiast w przypadku konsumentów dług musi sięgać minimum 200 zł. Wierzyciel, czyli firma sprzedająca produkt lub usługę, może przekazać informację o swoim dłużniku, gdy zobowiązanie dłużnika wynika z zawartej między nimi umowy lub innego istniejącego między nimi stosunku prawnego. Przed przekazaniem informacji do BIG należy jednak pamiętać o wysłaniu do dłużnika lub o doręczeniu mu do rąk własnych wezwania do zapłaty zawierającego ostrzeżenie o zamiarze przekazania informacji o jego zadłużeniu w przypadku nieuregulowania długu we wskazanym terminie. Jeżeli wierzyciel posiada tytuł wykonawczy to wezwanie należy wysłać na 14 dni przed przekazaniem danych do BIG. W pozostałych przypadkach wezwanie do zapłaty powinno zostać wysłane przynajmniej miesiąc przed przekazaniem informacji o zadłużeniu do BIG.

Uprawnienia gmin - jakie zobowiązania mogą przekazywać do Rejestru Dłużników w BIG InfoMonitor?

Nowa Ustawa o BIG znacznie rozszerzyła możliwości korzystania przez gminy z usług Biur Informacji Gospodarczej. Dotychczas jednostki samorządu terytorialnego mogły korzystać z oferty BIG głównie w zakresie sprawdzania kontrahentów i odzyskiwania wypłacanych świadczeń alimentacyjnych. Jednak już od 14 czerwca gminy mogą odzyskiwać również inne zaległe wierzytelności poprzez wpisanie dłużnika do Rejestru Dłużników w BIG InfoMonitor.

Nowa Ustawa o BIG pozwoli jednostkom samorządu terytorialnego uporać się m.in. z zadłużeniem z tytułu opłat za wynajem lokali użytkowych - Nieuregulowane płatności za wynajem, usługi wodociągowe, kanalizacyjne, gospodarowanie odpadami, to tylko kropla w morzu zaległości należnych gminom - komentuje Prezes BIG InfoMonitor, Mariusz Hildebrand. Poczucie bezkarności osób, które nie wywiązują się z ciążącego na nich obowiązku płatniczego stanowi bardzo poważny problem. Prowadzi to do znacznego obciążenia budżetów jednostek samorządu terytorialnego i utrudnia ich prawidłowe funkcjonowanie. Dzięki nowej ustawie o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych gminy będą mogły łatwiej i efektywniej egzekwować należności oraz mobilizować dłużników do regulowania zobowiązań - podsumowuje Mariusz Hildebrand.

Zmiana ustawy daje jednostkom samorządu terytorialnego nowe narzędzie do odzyskiwania pieniędzy i co ważne, wpływa na poprawę ich płynności finansowej. Tylko niespłacone należności alimentacyjne sięgają kwoty 1,47 mld zł. Dzięki regulacjom prawnym z 2008 r. umożliwiającym gminom odzyskiwanie należności od dłużników alimentacyjnych zaledwie w ciągu nieco ponad roku za pośrednictwem BIG InfoMonitor udało się odzyskać 500 mln zł. Tymczasem do tej pory samorządy były poniekąd bezsilne wobec dłużników generujących pozostałe należności, co skutkowało zatorami płatniczymi, a w konsekwencji brakiem środków na inwestycje.

- Liczymy, że kolejne zmiany w przepisach okażą się równie pożyteczne dla gmin i mamy nadzieję, że dzięki BIG odzyskają one pieniądze, które będą mogły zagospodarować z pożytkiem dla lokalnej społeczności - dodaje Marcin Ledworowski, Wiceprezes BIG InfoMonitor.

Pobieranie raportów z BIG InfoMonitor - co należy zrobić aby uzyskać raport?

Pobierając raport z BIG możemy się dowiedzieć, czy nasi partnerzy, kontrahenci lub firma z której usług chcemy skorzystać posiadają zaległe zobowiązania. Raport o Przedsiębiorcy może pobrać każdy przedsiębiorca oraz konsument. Natomiast Raport o Konsumencie mogą pobierać podmioty posiadające stosowną umowę z BIG. Warunkiem pobrania Raportu o Konsumencie jest jednak posiadanie jego zgody na uzyskanie takich informacji.

Ustawa o BIG gwarantuje każdemu raz na pół roku pobranie bezpłatnego Raportu o Sobie, bez potrzeby podpisywania jakiejkolwiek umowy. Oznacza to, że możemy sprawdzić czy figurujemy jako dłużnicy w Rejestrze Dłużników w BIG InfoMonitor. Taki raport można uzyskać bezpłatnie przez Internet poprzez stronę www.big.pl, listownie lub bezpośrednio w siedzibie BIG InfoMonitor w Warszawie przy ul. Canaletta 4. Warto też zainteresować się Raportem z Rejestru Zapytań. Możemy dowiedzieć się z niego, kto w przeciągu ostatnich 12 miesięcy pytał o nasze zadłużenie i jakie informacje otrzymał.

Źródło: InfoMonitor